ÇİFTÇİ MEKTUBU

MEYVE AĞAÇLARINDA GÜBRELEME

GÜBRE NEDİR?

Gübre: İçerisinde bir veya birkaç bitki besin maddesini bir arada bulunduran bileşiklere denir.

Gübreleme: Gübrelerin toprağa veya doğrudan doğruya bitkiye verilme işlemidir.

Zamanla fakirleşen veya bünyesinde yeterli miktarda bitki besin maddesi bulunmayan topraklara gerekli bitki besin maddeleri gübreleme ile toprağa kazandırılır.  Gübreleme yapmadan önce yapılması gereken en önemli işlem ise toprak analizinin yapılmasıdır.

Toprak Analizi Yaptırtmak İçin Toprak Örneklerinin Alınması

Toprak örneği alırken nelere dikkat etmeliyiz?

1)Değişik tarlaların topraklarında farklı miktarlarda bitki besin maddesi bulunmaktadır.

2)Aynı tarla içinde, değişik özellik gösteren kısımlar bulunabilir.

3)Tarlanın bir kısmı düz bir kısmı eğimli olabilir veya tarlanın bir kısmı çorak, diğer bir kısmı nispeten daha verimli olabilir. Eğer aynı tarlanın içinde böyle farklı yerler varsa bu alanlardan da ayrı ayrı toprak örneği alınmalıdır.

Nerelerden toprak örneği alınmaz?

Toprak örneğinin alınacağı alan belirlendikten sonra toprak almak için küreğin batırıldığı nokta eğer;

 1)  Harman yeri veya hayvan yatmış yer ise 

2)  Sap kök veya yabani otların yığın halinde yakıldığı yer ise,

3)  Tarlanın tümsek veya su birikmesi olan çukur noktaları ise,

4)   Dere, orman, su arkı ve yollara yakın arazi kısımları ise,    

5)   Sıraya ekim yapılan ürünlerde sıra üzeri ise,                                                                         

6)  Binalara yakın alanlar ise,

7)  Hayvan gübresinin bulunduğu nokta ise,.

 8) Binalara yakın alanlar ise,

9)Hayvan gübresinin bulunduğu nokta ise, toprak örneği alınmamalıdır.

Çok yıllık bitkiler için toprak örneği nasıl alınır?

Çok yıllık bitkilerde genellikle 0-20, 20-40, 40-60 cm derinlikten örnek almakla birlikte gerekli görülürse 60-90 veya 90-120 cm derinliklerden de toprak örneği alınır. Tabi ki bu derinliklerden toprak örneklerinin alınmasında kürek yeterli değildir. Bu örnekler çeşitli tipte burgularla alınabileceği gibi tarlada bu derinliklere kadar bir çukur (boy çukuru) kazılarak bu çukurun düzgün bir kenarından örnekler alınabilir. Alınan örnekler etiketlenir, torbalanır ve laboratuvara gönderilir.

MEYVE AĞAÇLARININ GÜBRELENMESİ

Serpme Yöntemi: Bu gübreleme şeklinde, gübreler ağacın taç izdüşümüne serpilir ve toprak ile hafifçe karıştırılır. Bu yöntem daha çok azotlu gübrelerin uygulanmasında kullanılır. Toprak yüzeyine serpilen azotlu gübrelerin toprak altına karıştırılması gerekir. Toprak yüzeyinde uzun süre kalan azotlu gübrelerin etkisi önemli ölçüde azalır.

Halka Şeklindeki Hendek Yöntemi: Bu gübreleme şeklinde gübreler ağacın taç izdüşümü çevresinde 20-25 cm derinlik ve 40 cm genişlikte açılan hendeklere eşit olarak uygulanır ve üzeri toprak ile kapatılır. Bu tür gübreleme yöntemi toprakta hareketi çok az olan fosforlu ve potasyumlu gübreler için uygulanmaktadır. Bu şekilde fosforlu ve potasyumlu gübreler hem kök bölgesinin yakınına uygulanmış olmakta, hem de toprak ile değinimi en az düzeye indirilmektedir.

Azotlu gübreler ise toprak yüzeyine dağıtılarak toprak ile karıştırılır. Potasyumlu gübreler eşit miktarlarda verilerek üzeri toprak ile kapatılır.

Çift Sıra Çukur Yöntemi: Bu yöntemin maliyeti tek sıra çukur yöntemine oranla daha fazla olmasına karşın zeytin ağaçlarının kök sistemine en uygun yöntemdir. Çünkü birinci sıra çukurlar zeytinin birinci kök yöresi, ikinci sıra çukurlar da ikinci kök yöresinin hizasında açılırsa toprağa uygulanan gübrelerden zeytin daha fazla yararlanır. Ağaç taç izdüşümünde açılan bu çukurlara fosforlu ve potasyumlu gübreler eşit olarak dağıtılır ve toprak ile örtülür. Azotlu gübreler ise çukurlar arasındaki yüzeye dağıtılır ve toprak ile karıştırılır.

Sıra Arası Hendek Yöntemi: Özellikle alçak taçlı zeytin ağaçlarının gübrelenmesinde kullanılan bir yöntemdir. Bu gübreleme şeklinde ağaçlar arasına 2-3 m uzunluk, 40 cm genişlik ve 20-30 cm derinlikte açılan hendeklere fosforlu ve potasyumlu gübreler uygulanır ve toprak ile kapatılır. Azotlu gübreler ise ağaç başına uygulanacak miktar kadar taç izdüşümüne serpilir ve toprak ile karıştırılır. Ayrıca hendek yerine ağaçlar arasına pulluk ile açılan çizilere de fosforlu ve potasyumlu gübreler uygulanabilir.

SONUÇ ve ÖNERİLER

Dengeli gübreleme, kaliteli ve bol ürün alma bilinçli tarımın olmazsa olmazıdır. Bunun için yani dengeli gübreleme ve sağlıklı bitki yetiştirme için, hem bitkinin hem de o bitkinin yetiştirildiği toprağın analiz edilmesi gerekir. Toprak analizleri ile sadece toprağın verimlilik durumları belirlenirken, bitki analizleriyle hem bitki hem de o bitkinin yetiştirildiği ortam hakkında bilgi sahibi olunmaktadır. Toprakta yeter miktarda bitkiye yarayışlı besin maddesinin bulunmasından çok, o besin maddesinden bitkinin ne oranda yararlandığı ya da yararlanıp yararlanamayacağı önemlidir. Bu da en çok bitki ve toprak analizlerinin birlikte yapılmasıyla anlaşılmaktadır.