ÇİFTÇİ MEKTUBU

TOPRAK ANALİZİ (ÖRNEK ALIMI)

TOPRAK ÖRNEĞİ ALIMINDA KULLANILAN ARAÇ GEREÇLER;

Toprak burgusu,

Toprak sondası,

Kürek ve bel kullanılır.

Kova,  leğen, geniş bir naylon torba veya bez torba kullanılır.

Tüm malzemelerin temiz veya temizlenmiş üzerinde herhangi bir artık kalmamış olmasına özen gösterilmelidir.

ALINACAK TOPRAK ÖRNEĞİ MİKTARI VE DERİNLİKLERİ:

Örnek alınacak arazi 10 dekar ve daha küçükse 4 - 5 noktadan, daha büyük alanlarda, her 2 dekar için 1 noktadan alınacak şekilde hesaplanarak örnek alma noktaları belirlenmelidir. Laboratuvara gönderilecek 1 örnek için tarlanın 40 dekarı geçmemesi doğru olandır.40 dekardan büyük arazilerde her 40 dekar için bir karışık örnek alınmalıdır.

Toprak özellikleri aynı olan tarlanın büyüklüğüne göre 5-20 noktadan alınan toprak örneği, bir kova içerisinde karıştırıldıktan sonra 1-2 kg analiz örneğinin alınması yeterlidir. Bahçe bitkileri için 20 dekara 8-10 veya daha fazla yerden alınan örnekler karıştırılıp elde edilen karma örnekten 1 kg ağırlıkta, 1 örnek yeterlidir. Toprak özellikleri ayrı olan arazilerden her ayrı özellik gösteren tarla için, alan ne olursa olsun ayrı örnek alınıp ayrı ve doğru etiketlenmelidir. Ağaç taç izdüşümü üzerinden ağaç büyüklüğüne göre 4-8 noktadan örnek alınmalıdır. Bağ ve meyve bahçelerinde toprak örnekleri, 0-30 cm / 30-60 cm / 60-90 cm derinliklerden ayrı ayrı alınarak ayrı kovalarda birleştirme ve karıştırma yapılmalıdır. Sera ve tek yıllık bitki yetiştirilecek tarlalardan 0-30 cm derinliklerden alınan 1 kg toprak örneği yeterlidir. Çok yıllık bitkilerde örnek alımı toprağın derinlemesine;0-30 cm / 30-60 cm / 60-90 cm derinliklerden alındığı gibi 90-120 cm derinlikten de gerek görülürse alınır.

MEYVE BAHÇELERİNDE ÖRNEK ALIMI

Meyve ağaçları dikildikten sonra ağacın her bir hayat devresinde yeterli gübre miktarını belirlemek için belirli aralıklarla toprak örneği alınarak analizi yaptırılmalıdır.

Toprak örneklerinin alınmasında dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:

- Toprak örneği almadan önce bahçenin genel toprak yapısına bakılır, eğer bahçede meyil, toprak derinliği, toprak yapısı ve drenaj bakımından farklı yerler bulunursa her farklı yer için ayrı örnek alınmalıdır. Bir farklılık yoksa 20 dekara kadar bahçeler için bir toprak örneği yeterlidir.

-Toprak örnekleri bahçe köşelerinden, çit ve yol kenarlarından, gübre yığını olan yerlerden alınmamalıdır. Ayrıca toprağın fazla çamurlu olduğu zamanlarda toprak örneği alınmamalıdır.

-Toprak örneği ağaçların gübre uygulanacak alanlarından alınmalıdır.

-Toprak örnekleri sonbahar- kış gübre uygulamasından en az 1-2 ay önce alınmalıdır.

-Toprak örneği almak için bahçenin genel görünüşüne göre S, U şeklinde veya zikzak çizilerek bir hat boyunca yürünür. Bahçenin büyüklüğüne göre 20 dakika kadar olan bahçeler için 6-10 arasında yer işaretlenir. İşaretlenen yerlerin üzeri önce çapa veya kazma ile otlarından temizlenir, 50 cm derinlikte V şeklinde bir çukur açılır. Çukurun üst tarafından 30 cm derinlikte 3-5 cm kalınlıkta toprak dilimi alınarak düzeltilip 30 cm derinlik için hazırlanmış kovaya konulur.

Daha sonra 30-60 cm derinlikten yine 3-5 cm kalınlıkta diğer toprak dilimi alınarak düzeltilip başka bir kovaya konulur. Bu işlem işaretlenen diğer yerlerde de aynen tekrarlanır. Bu şekilde aynı derinlikteki topraklar aynı kovada toplanmış olur.

Toprakların içindeki taş, kök parçaları temizlenir ve toprak iyice karıştırılır, her karışımdan ortalama 1‘er kg toprak alınarak ayrı ayrı naylon veya bez torbalara konulur. Bir etiket hazırlanarak toprak derinliği ve diğer bilgiler yazılır. Analiz sonuçlarına göre yapılacak gübre ve tavsiyelerinin isabetli olabilmesi için bazı ön bilgilerin bulunması bu etikete okunaklı ve düzgün bir şekilde yazılması gereklidir.

ÇİFTÇİ MEKTUBU

YAPRAK ANALİZİ

Toprak analizlerinin tamamlayıcısı olan bitki analizleri, toprakta bulunan besin maddesi miktarını değil, bitkinin topraktaki besin maddesinden ne kadar yararlanabildiğini gösterir. Toprak analiz sonucunda besin maddesi noksanlığı görülmediği halde, bitkide bazı noksanlıklar söz konusu olabilir. Toprak analizi yanında bitki analizlerinin de yapılması, gübreleme programının daha doğru hazırlanmasını ve sorunların daha kesin çözümlere ulaşmasını sağlayacaktır.

YAPRAK ANALİZLERİNİN FAYDALARI

• Bitkilerin beslenme programını belirleyen en önemli rehberdir. Görülen sorunlar tanımlanır.
• Gizli noksanlıklar belirlenir.
• Verilen besin maddelerinin bitki tarafından alımı kontrol altında tutulur.
• Gübreleme çalışmalarının yönlendirilmesi mümkün olur. 

YAPRAK ÖRNEĞİ ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR

• Yaprak örneği; Her bitki için uygun fizyolojik dönemde tarlada, bahçede veya serada zikzak şeklinde veya köşegenler boyunca yürüyerek arazi büyüklüğü ve bitki çeşidine göre yeterli sayıda alınmalıdır.
• Alınan yaprak örneklerinin tür ve çeşit özellikleri aynı olmalıdır. Karışık olmamalıdır.
• Özellikle meyve ağaçları bir bahçede farklı yaşlarda bulunabilir. (5-25 yaş arası gibi) bu ağaçların yaprakları karıştırılarak örnek alınmamalıdır. Yalnızca 15-25 yaşlarında olanların yaprakları karıştırılabilir.
• Çok fazla beslenme noksanlığı gösteren hastalıklı yapraklar seçilmeli ve bu durum bahçe bilgi formunda belirtilmelidir. Bahçenin tamamında aşırı besin noksanlığı görülen durumlarda yaprakları ayırmaya gerek yoktur.
• Bir bahçeden 20 dekarı geçmemek koşulu ile bir yaprak örneğinin alınması yeterlidir.
• Bahçenin toprak tipi farklılıklar gösteriyor ise; bu durum  göz önüne alınarak her farklı toprak tipine göre örnekleme ayrı yapılmalıdır.
• Yapraklar günün sabah erken saatleri hariç herhangi bir zamanında alınabilir.
• Örnek alınacak yapraklar ıslak olmamalıdır.

YAPRAK NUMUNESİ ALINMASI YANLIŞ OLAN YER VE ZAMANLAR

• Ölü ya da hastalıklı bitkilerden,
• Böcekli ya da mekanik olarak zarar görmüş yapraklardan,
• Sıcaklık ya da nemden etkilenmiş yapraklardan,
• Toprakla örtülmüş yapraklardan,
• Yapraktan ilaçlama yapıldıktan ve gübrelemeden hemen sonra,
• Sabah erken saatlerde ve bulutlu günlerde,
• Yağışlı günlerde numune alınmamalıdır.

YAPRAK ÖRNEKLERİNİN ALINMA ZAMANLARI:

Örnekler Alınırken Hangi Yaprakların, Hangi Dönemde Alınacağı Son Derece Önemlidir. 

 Narenciye de Yaprak Örneği Alma

Zamanı: yapraklar 6-7 ay yaşında iken tek yıllık meyvesiz o senenin sürgünlerinden alınır. 

Alma Şekli: Bahçe içerisinde U veya X şeklinde yürüyerek ve bir ağaç atlanarak, ağacın dört yönünden, omuz hizasındaki o yıl içerisinde gelişmesini tamamlamış meyvesiz sürgünlerin sap dahil orta yaprakları alınır. Her ağaçtan 4-8 yaprak, sapları ile birlikte alınır. Örnek alınacak ağaç sayısı 25 ten az olmamalı ve toplam örnek sayısı 100 adet olmalıdır. Bu şekilde alınan örnek 20 dekarlık bir sahayı temsil eder. Her 20 dekar saha için ayrı örnek alınır.

Patlıcan, Biber ve Hıyar

Zamanı: Birinci döldeki meyvelerin görülmeye başladığı (1/3 büyüklüğüne geldiğinde) zamandan hasat dönemi ortalarına kadar olan zaman yaprak örneği alımı için uygun olan zamandır.

Alma Şekli: Uygun yaprak büyüme tepesine en yakın normal iriliğini almış gelişmesini tamamlamış genç yapraktır. Bir bitkiden 1-2 yaprak olmak üzere toplam 50 yaprak örneği alınmalıdır.

Zeytin 

Zamanı: Kış dinlenme döneminde (Kasım-Aralık aylarında)

Alma Şekli: O yıla ait sürgünlerin (tek yıllık uç sürgünlerden) ortasındaki gelişmesini tamamlamış karşılıklı yaprak çifti sapıyla birlikte alınır. Bir ağaçtan 8 ve 25 ağaçtan 200 yaprak örneği toplanır.  

Yaprakların Torbalanıp Etiketlenmesi

  Örnekler alındıktan sonra naylon torbalara konulur. Örnek alma formu kurşun kalemle doldurulur. Torbaya konularak etiketi yazılır ve torba zımbalanır veya iple bağlanır. Etiketlenen yaprak örnekleri en kısa zamanda laboratuvara analiz için gönderilmesi gerekmektedir. Şayet o gün gönderme imkânı yok ise toplanan örnekler en geç 4 saat içerisinde buzdolabına konmalıdır. Buzdolabı +4 °C`de tutulmalıdır.

  Etikette aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:

İli:

İlçesi:

Köyü:

Yaprağın alındığı tarih:

Çiftçinin Adı-Soyadı:

Ağacın veya bitkinin adı:

Ağacın Yaşı:

Arazinin sulanıp sulanmadığı:

Tarlanın büyüklüğü:

Dikim sıklığı:

Varsa çiftçinin şikâyeti:

En son uyguladığı yaprak gübresi veya ilacın ismi ve uygulama tarihi: